ΑρχικήΝέαPressNewslettersΥλικόΑ-ΩΣυχνές ΕρωτήσειςΕπικοινωνία
Home >> ΜεγάλοιΠνευματική Ιδιοκτησία
Τα πνευματικά δικαιώματα αποτελούν μια μορφή προστασίας που παρέχεται από τον νόμο στους συντάκτες και τους δημιουργούς αυθεντικής εργασίας. Οι δημιουργοί έχουν έτσι αποκλειστικό δικαίωμα επάνω στο έργο τους σε σχέση με την (προσωρινή ή μόνιμη) χρήση, αντιγραφή, ή αναπαραγωγή του έργου τους, με οποιοδήποτε τρόπο και σε οποιοδήποτε μέσο.

Κανένας άλλος εκτός από το δημιουργό δεν μπορεί να κάνει οποιαδήποτε χρήση του έργου, εάν δεν υπάρχει γραπτή, σαφής δήλωση από τον ίδιο το δημιουργό. Τα έργα αυτά μπορούν να είναι: λογοτεχνία (βιβλία, άρθρα), δράμα (θεατρικά έργα, ταινίες), μουσική, καλλιτεχνία (ζωγραφική, γλυπτά), λογισμικό, καθώς και ορισμένες άλλες αυθεντικές δημιουργικές εργασίες.

  • «Τα αγαθά κόποις και όχι …copies κτώνται»*
    • Σαφώς, το διαδικτυακό υλικό προστατεύεται από ίδιους τους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας όπως κάθε έντυπο υλικό, μάλιστα οι περισσότεροι ιστοχώροι αναφέρονται ευκρινώς στην πνευματική τους ιδιοκτησία (συχνά αναγράφεται η αγγλική λέξη «copyrights» ή υπάρχει το σύμβολο ©).

      Στον αχανή όμως κόσμο του Διαδικτύου, η παραβίασή τους είναι πολύ συχνό φαινόμενο. Με το πάτημα ενός κουμπιού, είμαστε πλέον σε θέση να αντιγράψουμε με μεγάλη ευκολία αποσπάσματα από κείμενα τρίτων, να κατεβάσουμε και να χρησιμοποιήσουμε σε εργασίες και έγγραφά μας φωτογραφίες που δεν μας ανήκουν και να επενδύσουμε με πολύ γνωστά μουσικά κομμάτια τα ερασιτεχνικά μας βιντεάκια που αργότερα θα ανεβάσουμε στο Youtube.

      Πότε λοιπόν μπορούμε να αντιγράψουμε πληροφορίες που αντλήσαμε από το Διαδίκτυο και να τις χρησιμοποιήσουμε σε δικές μας εργασίες ή ιστοσελίδες;
       
      Σύμφωνα με το τέταρτο κεφάλαιο του Νόμου 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας υπάρχουν ορισμένες εξαιρέσεις στο αποκλειστικό δικαίωμα του δημιουργού που επιτρέπουν τη χρήση περιορισμένων αντιγράφων ενός έργου για κάποιες συγκεκριμένες χρήσεις. Μεταξύ άλλων επιτρέπεται:

      • η αναπαραγωγή έργου για ιδιωτική χρήση,

      • η παράθεση αποσπασμάτων, η χρήση υλικού σε σχολικά βιβλία και ανθολογίες, υπό την προϋπόθεση ότι θα αναγράφεται η πηγή, 

      • η αναπαραγωγή αποσπασμάτων για διδασκαλία,

      • η αναπαραγωγή από βιβλιοθήκες και αρχεία,

      • η χρήση για λόγους ενημέρωσης.

      Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, όμως, πρέπει να έχουμε υπόψη, ότι, αν το υλικό ενός ιστοχώρου δεν αναγράφει ευκρινώς ότι δεν διέπεται από πνευματική ιδιοκτησία, απαγορεύεται βάσει νόμου η χρήση υλικού χωρίς την γραπτή άδεια του δημιουργού ή την καταβολή αντιτίμου.

      *  Γαϊτάνα Ασημένια, 1ο Γυμνάσιο Βόλου: 2ο βραβείο στο διαγωνισμό καλύτερου συνθήματος που διοργάνωσε ο Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας
  • Creative Commons
    • Οι άδειες Creative Commons (CC) δημιουργήθηκαν το 2001 και εφαρμόζονται από το 2007 και στην Ελλάδα. Πρόκειται για έναν πιο ευέλικτο τρόπο προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας ο οποίος επιτρέπει στο δημιουργό να ορίσει τον τρόπο με τον οποίο το έργο του μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τρίτους. Όταν λοιπόν συναντήσετε στο Διαδίκτυο τα παρακάτω σύμβολα σημαίνει το εξής:

       Attribution

      Ο δημιουργός επιτρέπει την αντιγραφή, διανομή, προβολή και εκτέλεση του έργου, καθώς και τη δημιουργία παράγωγων έργων, υπό την προϋπόθεση ότι το έργο θα αποδοθεί στο δημιουργό με τον τρόπο που ο ίδιος ορίζει.

        Non commercial

      Ο δημιουργός επιτρέπει την αντιγραφή, διανομή, προβολή και εκτέλεση του έργου, καθώς και τη δημιουργία παράγωγων έργων, αλλά μόνο για μη εμπορικούς σκοπούς.

      No Derivative Works

      Ο δημιουργός επιτρέπει την αντιγραφή, διανομή, προβολή και εκτέλεση μόνο πιστού αντιγράφου του έργου και δεν επιτρέπει τη δημιουργία παράγωγων έργων.

      Share Alike

      Ο δημιουργός επιτρέπει τη διανομή παράγωγων έργων μόνο υπό την προϋπόθεση ότι το νέο έργο θα υπόκειται στην ίδια άδεια χρήσης που διέπει το πρωτότυπο.

      Τα παραπάνω σύμβολα των Creative Commons μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε συνδυασμό, π.χ.

       
      που σημαίνει Attribution - Non Commercial - No Derivative Works.

      Στο Διαδίκτυο υπάρχουν πολλές μηχανές αναζήτησης αποκλειστικά για έργα που καλύπτονται από άδειες creative commons. Δίνεται έτσι η δυνατότητα στους χρήστες να εντοπίζουν εύκολα το υλικό το οποίο οι ίδιοι οι δημιουργοί έχουν διαθέσει στο Διαδίκτυο προς αξιοποίηση. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση επιβάλλεται η τήρηση των προϋποθέσεων της εκάστοτε άδειας, γιατί, όπως και στα copyrights, έτσι και με τα creative commons ο δημιουργός προστατεύεται από το νόμο.

      Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.creativecommons.gr



Σχετικά Αρχεία